Prawa i zagrożenia dla wierzycieli w postępowaniach restrukturyzacyjnych

Tomasz Kaczorowski[1] Ustawa z 15.5.2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne[2] wprowadza do polskiego porządku prawnego wiele bardzo istotnych zmian. Po raz pierwszy w historii Polski dłużnik z trudnościami finansowymi będzie mógł skorzystać z aż 4 różnych postępowań restrukturyzacyjnych i uniknąć w ten sposób upadłości. Analiza dotychczasowych regulacji i doświadczeń, w tym istniejącego w polskim prawie do końca 2015 r. postępowania naprawczego, pozwala przypuszczać, że postępowania restrukturyzacyjne powinny znaleźć szerokie zainteresowanie wśród dłużników. Jako główni beneficjenci tych postępowań, z pewnością wyposażą się w odpowiednią wiedzę, aby skorzystać z dobrodziejstw przedmiotowej regulacji. Powyższe okoliczności skłaniają do pochylenia się nad wpływem analizowanej ustawy na pozycję prawną wierzycieli. Podmioty te w znacznej mierze, choć majątkowo zainteresowane efektem restrukturyzacji, dotychczas najczęściej minimalizowały nakład pracy i kosztów udziału w postępowaniach upadłościowych postrzegając, że są niejako „na straconej pozycji” i nie widziały interesu w aktywnym uczestnictwie w tych postępowaniach. Takie podejście w ramach postępowań restrukturyzacyjnych może mieć daleko bardziej dotkliwe konsekwencje niż na gruncie postępowań upadłościowych. W świetle powyższego, niniejsze opracowanie ma za zadanie zilustrować, jakie prawa i zagrożenia tkwią z perspektywy wierzyciela w nowych postępowaniach restrukturyzacyjnych.

Analiza praw i korzyści dla wierzycieli

 

1. Ogólny wzrost efektywności

  Wyciągając wnioski z dotychczas prowadzonych postępowań upadłościowych[3], wprowadzonych zostało szereg rozwiązań, które mają służyć zwiększeniu ich efektywności. Ich szczegółowa analiza nie mieści się w ramach niniejszych rozważań, ale wspomnieć należy o takich czynnikach jak:

• postępowania restrukturyzacyjne mają być z założenia znacznie szybsze i przebiegać według terminów wprost wskazanych w ustawie, tym samym najbardziej rozbudowane i długotrwałe spośród postępowań, tj. postępowanie sanacyjne, powinno doprowadzić do głosowania nad układem w ciągu 1 roku od jego wszczęcia[4], zaś najprostsze postępowanie o zatwierdzenie układu powinno zostać zakończone zatwierdzeniem układu w ciągu 2 tygodniu od złożenia wniosku w sądzie[5];
• wynagrodzenie nadzorcy sądowego oraz zarządcy uzależnione jest od wyników postępowania[6];
• przewidziana została możliwość udzielenia pomocy publicznej z pominięciem procedury notyfikacyjnej przed Komisją Europejską i dookreślone zostały zasady udzielania takiej pomocy[7];
• wprowadzone zostały preferencyjne zasady dotyczące nowego finansowania udzielonego w ramach postępowania restrukturyzacyjnego[8];
• wprowadzona została możliwość zawarcia układu częściowego z kluczowymi wierzycielami (tj. z pominięciem mało istotnych wierzycieli)[9];
• zostanie utworzony Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości[10].

 

2. Szczegółowe uprawnienia wierzycieli

  Poniżej zostały zaprezentowane poszczególne instrumenty prawne, z których wierzyciele mogą korzystać z podziałem na decyzje personalne, decyzje kształtujące postępowanie i usprawnienia organizacyjne.  

1. Decyzje personalne

 

• Powołanie nadzorcy sądowego/zarządcy: w przyspieszonym postępowaniu układowym[11], postępowaniu układowym[12] oraz postępowaniu sanacyjnym[13], na wniosek dłużnika, za zgodą wierzyciela lub wierzycieli mających łącznie więcej niż 30% sumy wierzytelności, sąd powołuje do pełnienia tej funkcji nadzorcy sądowego lub zarządcy osobę wskazaną we wniosku[14].
• Zmiana nadzorcy sądowego/zarządcy: w PPU, PU, PS rada wierzycieli jest uprawniona do podjęcia uchwały o zmianie osoby piastującej funkcję nadzorcy sądowego lub zarządcy. Uchwała ta jest wiążąca dla sądu[15]. W przypadku rady wierzycieli składającej się z pięciu członków, konieczne jest poparcie uchwały przez 4 członków, zaś jeśli uchwała jest zgodna z wnioskiem dłużnika wystarczy zwykła większość. W przypadku rady wierzycieli składającej się z trzech członków niezbędna jest jednomyślność[16].
• Przywrócenie własnego zarządu dłużnika: w sytuacji, gdy został powołany zarządca, rada wierzycieli ma prawo przywrócenia dłużnikowi zarządu własnego nad majątkiem[17]. Uchwała rady wierzycieli zapada zwykłą większością. Jednak związanie sądu uchwałą może być kwestionowane[18].

 

1. Decyzje kształtujące postępowanie

 

• Zgłaszanie propozycji układowych: dotyczy PPU, PU, PS. Propozycje układowe określają sposób restrukturyzacji zobowiązań dłużnika, które po ich zatwierdzeniu przez wierzycieli i sąd stanowią istotę układu wiążącego wszystkich wierzycieli objętych układem oraz dłużnika. W ramach tych propozycji istnieje możliwość wpływania również na nadzór nad wykonywaniem układu[19]. Propozycje układowe może złożyć rada wierzycieli albo wierzyciel lub wierzyciele mający łącznie więcej niż 30% sumy wierzytelności[20].
• Udzielanie zezwoleń na wypowiedzenie umów: dotyczy PPU, PU, PS. Do wypowiedzenia umowy najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których jest prowadzone przedsiębiorstwo dłużnika przez wynajmującego lub wydzierżawiającego, konieczne jest uzyskanie zgody rady wierzycieli[21]. Takie same zasady odnoszą się do umów kredytu w zakresie środków pozostawionych do dyspozycji kredytobiorcy przed dniem otwarcia postępowania, leasingu, ubezpieczeń majątkowych, umów rachunku bankowego, umów poręczeń, umów obejmujących licencje udzielone dłużnikowi oraz gwarancji lub akredytyw wystawionych przed dniem otwarcia postępowania[22].
• Udzielanie zezwoleń na czynności dłużnika/zarządcy: zezwolenia rady wierzycieli pod rygorem nieważności wymagają następujących czynności dłużnika albo zarządcy:
  1. obciążenia składników masy układowej lub sanacyjnej hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym lub hipoteką morską w celu zabezpieczenia wierzytelności nieobjętej układem;
  2. przeniesienia własności rzeczy lub prawa na zabezpieczenie wierzytelności nieobjętej układem;
  3. obciążenia składników masy układowej lub sanacyjnej innymi prawami;
  4. zaciągania kredytów lub pożyczek;
  5. zawarcia umowy dzierżawy przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub innej podobnej umowy[23].

Czynności opisane powyżej, dokonane za zezwoleniem rady wierzycieli, w razie ogłoszenia upadłości nie mogą być uznane za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości[24]. Zezwolenia rady wierzycieli wymaga również sprzedaż przez dłużnika nieruchomości lub innych składników majątku o wartości powyżej 500 000 zł[25]. Jeżeli rada wierzycieli nie została ustanowiona, czynności zastrzeżone dla rady wierzycieli wykonuje sędzia-komisarz[26].

• Wszczęcie postępowania sanacyjnego: wniosek o otwarcie postępowania sanacyjnego może złożyć wierzyciel osobisty, jednak uprawnienie to jest ograniczone do osób prawnych, które są niewypłacalne[27]. Pozostałe postępowania restrukturyzacyjne mogą być wszczęte jedynie na wniosek dłużnika.
• Zgoda na umorzenie postępowania: za zezwoleniem rady wierzycieli sąd umarza postępowanie restrukturyzacyjne na wniosek dłużnika lub może umorzyć takie postępowanie, jeśli dłużnik nie wykonuje poleceń sędziego-komisarza[28].
• Złożenie uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości: w ciągu dwóch tygodni od obwieszczenia postanowienia o umorzeniu albo postanowienia o odmowie zatwierdzenia układu wierzyciel osobisty może złożyć uproszczony wniosek o ogłoszenie upadłości[29]. Uproszczony wniosek nie musi spełniać szczegółowych wymogów prawa upadłościowego, lecz zawierać jedynie żądanie ogłoszenia upadłości przy spełnieniu rygorów pisma procesowego.
• Opiniowanie planu restrukturyzacyjnego: w PS sędzia-komisarz wydaje postanowienie o zatwierdzeniu planu restrukturyzacyjnego po uzyskaniu opinii rady wierzycieli[30].

 

1. Usprawnienia organizacyjne

 

• Brak zgłoszeń wierzytelności: spis wierzytelności sporządza nadzorca lub zarządca na podstawie ksiąg rachunkowych, innych dokumentów dłużnika, wpisów w księgach wieczystych oraz rejestrach[31].
• Głosowanie na zgromadzeniu wierzycieli: obecność wierzycieli będzie sprawdzał nadzorca sądowy albo zarządca pod nadzorem sędziego-komisarza[32]. Głos można oddać ustnie, pisemnie, a jeżeli będą istniały możliwości techniczne, głosowanie na zgromadzeniu wierzycieli będzie mogło odbyć się z wykorzystaniem elektronicznych środków komunikacji[33]. Brak wymogu notarialnego poświadczenia podpisu pod głosem wierzyciela zgłoszonym na piśmie. Nie stoi na przeszkodzie odbyciu zgromadzenia wierzycieli i głosowaniu nad układem brak dowodu doręczenia zawiadomienia o zgromadzeniu wierzycieli wierzycielom, których liczba nie jest większa niż połowa wierzycieli uprawnionych do głosowania, a kwota ich wierzytelności nie przekracza 1/3 sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem[34]. Do przyjęcia układu wystarczy, jeżeli udział w nim weźmie co najmniej 1/5 uprawnionych wierzycieli oraz poprze go przez większość głosujących wierzycieli, którzy oddali ważny głos, mających łącznie co najmniej 2/3 sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom[35].
• Funkcjonowanie rady wierzycieli: wierzycielom przysługuje szereg możliwości wiążącego wpływania na skład rady wierzycieli[36]. Wprowadzona zostaje instytucja zastępcy członka rady, który głosuje podczas nieobecności któregokolwiek członka rady wierzycieli[37]. Przewodniczącemu rady wierzycieli przysługuje niegraniczone prawo do zwoływania rady wierzycieli[38]. Na pierwszym posiedzeniu rada przyjmuje regulamin działania, który określa w szczególności tryb posiedzeń, sposób zbierania głosów i zasady współpracy rady z nadzorcą sądowym albo zarządcą oraz dłużnikiem, w tym sposób składania wniosków do rady[39]. Zniesiony zostaje wymóg osobistego wykonywania praw członka rady[40]. Istnieje możliwość podejmowania uchwał również poza posiedzeniami rady[41]. W takim przypadku dla podjęcia uchwały konieczne jest oddanie głosów przez wszystkich członków rady wierzycieli, a głosu nie może oddać zastępca członka rady wierzycieli[42]. Członkowi rady wierzycieli przysługuje prawo do zwrotu koniecznych wydatków oraz wynagrodzenie[43]. Kompetencje rady wierzycieli zostały opisane powyżej.

 

1. Inne

 

• Prawo do informacji: w postępowaniu o zatwierdzenie układu, nadzorca układu udziela wierzycielowi na jego żądanie informacji o sytuacji majątkowej dłużnika i możliwości wykonania układu w zakresie, który jest potrzebny do podjęcia racjonalnej ekonomicznie decyzji o głosowaniu za albo przeciw układowi[44].
• Prawo kontroli: dotyczy PPU, PU, PS. Wyznaczeni przez radę wierzycieli jej członkowie mogą kontrolować czynności nadzorcy sądowego albo zarządcy, w szczególności mogą badać księgi i dokumenty przedsiębiorstwa dłużnika[45].

 

Analiza zagrożeń dla wierzycieli

 

1. Przewlekłe prowadzenie postępowań

  Przyznane przez ustawodawcę pierwszeństwo postępowaniom restrukturyzacyjnym względem postępowań upadłościowych wiąże się również z wprowadzeniem do prawa upadłościowego zasady, że jeśli w terminie dla złożenia wniosku o ogłoszeniu upadłości otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzeniu układu, osoby zobowiązane do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości będą mogły się zwolnić z odpowiedzialności za szkodę związaną z niezłożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości[46]. Stanowi to wyraźną zachętę dla dłużników, by w pierwszej kolejności korzystali z postępowań restrukturyzacyjnych. Mając na względzie, że PrRestr nie przewiduje żadnych sztywnych zasad wszczynania kolejnych postępowań restrukturyzacyjnych po umorzeniu lub zakończeniu poprzedniego postępowania, istnieje zagrożenie, iż dłużnicy mogą nadużywać postępowań restrukturyzacyjnych jedynie w celu uzyskania ochrony przed egzekucjami wszczynanymi przez poszczególnych wierzycieli[47]. W tym kontekście istotne będzie praktyczne stosowanie przez sądy prawa do odmowy otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, jeżeli skutkiem tego postępowania byłoby pokrzywdzenie wierzycieli[48].

2. Zasady głosowania nad układem na zgromadzeniu wierzycieli

  Opisane wyżej zasady odbywania zgromadzeń wierzycieli w celu głosowania nad układem oznaczają, że faktycznie mniejszość wierzycieli może zdecydować o sytuacji prawnej większości wierzycieli[49]. Rachunek matematyczny wymaganej większości 66,66% głosujących wierzycieli oraz minimalnej liczby uczestników zgromadzenia w wysokości 20% uprawnionych wierzycieli wskazuje, że wystarczy, aby 13,33% wszystkich uprawnionych wierzycieli popierało układ, o ile zostanie spełniony warunek reprezentowania 66,66% sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom. Wnioskować należy, że przy niskiej frekwencji wierzyciele z dużymi wierzytelnościami będą mieli łatwość w przegłosowaniu satysfakcjonującego ich układu, zaś przy dużej frekwencji znaczenie wysokości posiadanej wierzytelności maleje.   Ponadto, wysokość wierzytelności w ogóle nie ma znaczenia, jeśli dany wierzyciel nie weźmie udziału w zgromadzeniu. Przykładowo, jeśli wierzyciel posiadający wierzytelność w wysokości 99% (nominalnie 990 000 zł) wszystkich wierzytelności wierzycieli uprawnionych do głosowania nie weźmie udziału w głosowaniu, będzie musiał uszanować wolę wierzycieli mniejszościowych, jeśli poprą oni układ (przy liczbie wszystkich wierzycieli uprawnionych do głosowania w liczbie 100, wystarczy by w zgromadzeniu głosowało 20 i 14 poparło układ, przyjmując, że tych 20 ma wierzytelności w równej wysokości, np. po 50 zł).   Wskazane zasady powinny wyraźnie mobilizować do udziału w zgromadzeniu zarówno dużych, jak i małych wierzycieli. Inną potencjalnie problematyczną kwestią jest, że brak dowodu doręczenia do zawiadomienia o zgromadzeniu połowy wierzycieli, którym przysługuje nie więcej niż 1/3 sumy wierzytelności, nie blokuje możliwości odbycia zgromadzenia i głosowania nad układem[50]. Dla zapewnienia ochrony niepowiadomionych wierzycieli, sędzia-komisarz ma obowiązek zarządzenia przerwy w zgromadzeniu celem dokonania brakujących doręczeń, jeśli okaże się, że głosy niepowiadomionych wierzycieli mogły wpłynąć na wynik głosowania[51]. Przy dużej liczbie brakujących zawiadomień oraz niskiej frekwencji na zgromadzeniu wierzycieli zawiadomionych, dość łatwo może dojść do konieczności zarządzenia przerwy, co może powodować w przypadku głosowania osobistego lub drogą elektroniczną zbędne utrudnienia dla wierzyciela. W rzeczywistości ta uciążliwość będzie zależała od praktyki zwoływania zgromadzeń wierzycieli przez sędziego-komisarza oraz sprawności operatora pocztowego.  

3. Zagrożenia dla kontrahentów

  W większości wypadków wierzyciele będą narażeni na rozmaite, negatywne dla ich partykularnych relacji umownych z dłużnikiem, konsekwencje. W pierwszej kolejności z samej istoty postępowań restrukturyzacyjnych wynika, że prowadzenie równoległej egzekucji zobowiązań nie jest możliwe, postępowania te ulegają co do zasady zawieszeniu, a po przyjęciu układu umorzeniu[52]. W PPU i PU wierzyciele rzeczowi mogą prowadzić egzekucję wyłącznie z przedmiotu zabezpieczeni, jednak i w tym wypadku taka egzekucji może być zawieszona na okres do 3 miesięcy[53]. W PS zawieszenie egzekucji obejmuje wszystkie wierzytelności – również nieobjęte układam i zabezpieczone rzeczowo. Istotne jest to, że w PPU, PU i PS nie będzie możliwe swobodne wypowiedzenie niektórych umów, co zostało opisane powyżej w części „Analiza praw i korzyści wierzycieli” w pkt 2 lit. b. Najdalej idąca ingerencja w interes poszczególnych wierzycieli ma miejsce w PS. W tym postępowaniu zarządca może za zgodą sędziego-komisarz odstąpić od umowy wzajemnej, która nie została wykonana w całości lub części przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego[54]. Ponadto, istnieje możliwość ustalenia bezskuteczności niektórych umów[55].  

Podsumowanie

  Treść analizowanej regulacji wyraźnie wskazuje na wzmocnienie pozycji wierzycieli i zapewnienie im rzeczywistego wpływu na jego przebieg[56]. Kompetencje wierzycieli w zakresie decydowania o osobie nadzorcy sądowego lub zarządcy, powinny zgodnie z zasadami konkurencji wolnorynkowej doprowadzić do zwiększenia profesjonalizacji angażowanych podmiotów i jakości ich pracy. Z tych samych względów poszerzenie uprawnień wierzycieli w zakresie decyzji w gruncie rzeczy biznesowych, kosztem prerogatyw sędziego-komisarza, należy uznać również za korzystny krok. Zauważyć należy, że większość uprawnień z tego zakresu przyznanych zostało radzie wierzycieli, która w kształcie proponowanym przez PrRestr ma szanse stać się chętnie wykorzystywanym instrumentem. Poza kwestią prerogatyw, wpływ na to powinny mieć takie kwestie, jak sprawne i niezależne zasady funkcjonowania i możliwość uzyskania wynagrodzenia dla zaangażowanych wierzycieli. Szereg innych usprawnień w zakresie organizacji analizowanych postępowań ma szanse wydatnie zwiększyć efektywność postępowań, głównie z uwagi na ich przyspieszenie. Między innymi temu celowi ma służyć brak konieczności dokonywania zgłoszeń wierzytelności przez wierzycieli, niższe wymogi w zakresie wymaganej większości przy głosowaniu nad układem na zgromadzeniu wierzycieli. Wprowadzenie nowych regulacji nie jest pozbawione pewnych zagrożeń, które mogą dotyczyć wierzycieli. W pewnej części ryzyka te są nieodłączne dla postępowań prowadzonych w interesie ogółu wierzycieli. Ponadto, istnieje możliwość wykorzystywania postępowań restrukturyzacyjnych przez nieuczciwych dłużników w celu pokrzywdzenia wierzycieli. Wierzyciele powinni też zwrócić uwagę na kwestie głosowania nad układem, gdyż ustawa ewidentnie przyznaje prymat aktywnym wierzycielom. Praktyka zweryfikuje faktyczne znaczenie opisanych zagrożeń oraz wskaże prawdopodobnie szereg innych, jak również pozwoli ocenić czy uprawnienia wierzycieli przynoszą oczekiwane efekty i będą przez nich wykorzystywane.  

Streszczenie:

  Artykuł opisuje rozwiązania przewiedziane w ustawie Prawo restrukturyzacyjne z 15.5.2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 978), które są istotne z perspektywy wierzyciela uczestniczącego w jednym z postępowań przewidzianych tą ustawą. W pierwszej kolejności zostały przedstawione ogólne korzyści dla wierzycieli wynikające z analizowanej ustawy, następnie opisane zostały szczegółowe uprawnienia wierzycieli z podziałem na decyzje personalne, decyzje kształtujące bieg postępowania oraz kwestie organizacyjne. W następnej kolejności autor zwraca uwagę na potencjalne zagrożenia dla wierzycieli tkwiące w nowych regulacjach. W podsumowaniu znajduje się uwypuklenie najważniejszych kwestii z wcześniejszych wywodów.

Summary:

  The text describes the solutions stipulated in the act Restructuring law dated 15 May 2015. (Journal of Laws of 2015. Pos. 978), which are important from the perspective of the creditor participating in one of the procedures provided for in this act. In the first place the article described the overall benefits to creditors resulting from the analyzed act, then the specific rights of creditors are described, which are divided into the following groups: personal decisions, decisions shaping the course of the proceedings and organizational issues. Next, the author draws attention to the potential risks for creditors inherent in the new regulations. The summary is to highlight the most important issues of the earlier arguments.   Słowa kluczowe: restrukturyzacja, wierzyciele, zgromadzenie wierzycieli, układ, rada wierzycieli Key words: restructuring, creditors, meeting of creditors, arrangement, creditors’ committee   Bibliografia:

1. Zedler, Projekt restrukturyzacyjny nie rozwiąże problemów dłużników, Dziennik Gazeta Prawna z 5 sierpnia 2014r.,
2. Hrycaj, Cztery postępowania restrukturyzacyjne, Kwartalnik „Doradca restrukturyzacyjny”, nr 1,
3. Zimmerman, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Rok wydania: 2016, Wydawnictwo: C.H.Beck, Wydanie: 4,

Uzasadnienie projektu ustawy Prawo restrukturyzacyjne, Druk Sejmu VII kadencji Nr 2824, http://www.sejm.gov.pl/.       [1] Adwokat, doradca restrukturyzacyjny, prowadzący kancelarię adwokacką w Warszawie, adres strony internetowej: www.tklaw.pl, www.restrukturyzacja-info.pl [2] Dz.U. z 2015 r. poz. 978 ze zm.; dalej jako: PrRestr. [3] Według danych z opracowania Banku Światowego „Doing Business 2016” średni czas trwania postępowania upadłościowego to 3 lata, zaś średni procent zaspokojenia wierzycieli to 58,3%, tj. wyraźnie poniżej średniej krajów należących OECD. [4] Art. 321 ust. 1 PrRestr. [5] Art. 223 ust. 1 PrRestr. [6] Od 1.1.2016 r. podobne zasady wynagradzania przewiduje art. 162 ustawy z 28.2.2003 r. – Prawo upadłościowe, t. jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 233 ze zm.; dalej jako: PrUp. [7] Art. 140–149 PrRestr. [8] Art. 162 ust. 2 PrRestr, art. 342 ust. 1 pkt 1 PrUp w brzmieniu obowiązującym od 1.1.2016 r. Dodatkowo dokonane za zezwoleniem rady wierzycieli czynności dotyczące udzielenia zabezpieczenia nie mogą być uznane za bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, zgodnie z art. 129 ust. 4 PrRestr. [9] Art. 180–188 PrRestr. [10] Art. 5 PrRestr, Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości ma zacząć funkcjonować od 1.2.2018 r., będzie również wykorzystywany w ramach postępowań upadłościowych. [11] Dalej jako: PPU. [12] Dalej jako: PU. [13] Dalej jako: PS. [14] Art. 38 ust. 2, art. 51 ust. 2 PrRestr. Sąd może odmówić powołania wskazanej osoby, jeżeli zachodzą uzasadnione przyczyny, w szczególności, jeżeli jest oczywiste, że wskazana osoba nie daje rękojmi należytego wykonywania obowiązków. [15] Art. 28 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 133 ust. 2 PrRestr. Sąd może jednak odmówić dokonania zmiany, jeśli byłoby to niezgodne z prawem, rażąco naruszałoby interes wierzycieli lub zachodziłoby uzasadnione przypuszczenie, że wskazana osoba nie będzie należycie pełniła obowiązków. W takim wypadku wierzycielom przysługuje zażalenie. [16] Art. 133 ust. 3 PrRestr. [17] Art. 133 ust. 1 PrRestr. [18] Wydaje się, że celem wprowadzenia tej prerogatywy było przyznanie wierzycielom uprawnienia, które jest wiążące dla sądu. Taka interpretacja znajduje wsparcie w brzmieniu uzasadnienia do projektu ustawy ( Uzasadnienie rządowego projektu ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, Druk Sejmu VII kadencji Nr 2824, dostępny na: www.www.sejm.gov.pl). Tak również P. Zimmerman, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2016, komentarz do art. 133, Legalis. Wątpliwości budzi jednak posłużenie się przez ustawodawcę pojęciem „może”, co jasno sugeruje, że sąd nie ma obowiązku wykonania uchwały rady wierzycieli. [19] Art. 171 ust. 1 PrRestr. [20] Art. 155 ust. 2 PrRestr. Prawo zgłaszania propozycji układowych przysługuje, z wyłączeniem wierzycieli określonych w art. 80 ust. 3, art. 109 ust. 1 i art. 116 PrRestr. [21] Art. 256 ust. 1 PrRestr. [22] Art. 256 ust. 2 PrRestr. [23] Art. 129 ust. 1 PrRestr. [24] Art. 129 ust. 4 PrRestr. [25] Art. 129 ust. 2 PrRestr. [26] Art. 139 ust. 1 PrRestr. [27] Art. 283 ust. 1 PrRestr. [28] Art. 325 ust. 1 pkt 2, art. 325 ust. 3 PrRestr. [29] Art. 334 ust. 1 w zw. z art. 327 ust. 3 oraz art. 165 ust. 7 PrRestr. [30] Art. 315 ust. 1 PrRestr. [31] Art. 84 ust. 1 PrRestr. [32] Art. 106 ust. 3 PrRestr. [33] Art. 110 ust. 1 i 6 PrRestr. [34] Art. 113 ust. 3 PrRestr. Jeżeli po przeprowadzeniu głosowania okaże się, że głosy wierzycieli, od których brakowało potwierdzenia doręczenia, mogłyby wpłynąć na wynik głosowania, sędzia-komisarz zarządza przerwę w zgromadzeniu wierzycieli w celu prawidłowego doręczenia zawiadomienia, chyba że stwierdzi na podstawie dowodu z dokumentu, że wierzyciele wiedzieli o zgromadzeniu. [35] Art. 113 ust. 1, art. 119 ust. 1 PrRestr. [36] Art. 121 ust. 2, art. 123 ust. 1 PrRestr. Powołanie rady wierzycieli jest obowiązkowe, nie później niż w terminie tygodnia, w razie wniosku co najmniej trzech wierzycieli lub wierzyciela albo wierzycieli mających łącznie co najmniej piątą część sumy wierzytelności. Na członka rady wierzycieli powołuje się obligatoryjnie wierzyciela wskazanego przez wierzyciela lub wierzycieli mających przynajmniej piątą część ogólnej sumy wierzytelności. Wierzycielom z dużymi wierzytelnościami przysługuje prawo do wyboru 1 członka rady wierzycieli na każdą piątą część posiadanego udziału w sumie wierzytelności. [37] Art. 122 ust. 4 PrRestr. [38] Art. 134 ust. 1 PrRestr. [39] Art. 130 ust. 1 PrRestr. [40] Art. 127 ust. 1 PrRestr. [41] Art. 131 ust. 1 PrRestr. [42] Art. 131 ust. 2 PrRestr. [43] Art. 137 ust. 1 PrRestr. [44] Art. 216 ust. 1 PrRestr. [45] Art. 132 ust. 2, 3 PrRestr. [46] Art. 21 ust. 3 PrUp. [47] Art. 11, 12 PrRestr, art. 9a PrUp, art. 191 ust. 1 PrRestr; tak: F. Zedler, Projekt restrukturyzacyjny nie rozwiąże problemów dłużników, GP z 5.8.2014 r., http://prawo.gazetaprawna.pl/ . [48] Art. 8 ust. 1 PrRestr; tak: A. Hrycaj, Cztery postępowania restrukturyzacyjne, „Doradca Restrukturyzacyjny” Nr 1, s. 4. [49] Art. 113 ust. 1, 3, 4, art. 119 ust. 1 PrRestr. [50] Art. 113 ust. 3 PrRestr. [51] Art. 113 ust. 4 PrRestr. [52] Art. 170 ust. 1, art. 259 ust. 1, art. 278 ust. 1, art. 312 ust. 1 PrRestr. [53] Art. 260 ust. 1, 2 PrRestr. [54] Art. 298 ust. 1, 2 PrRestr. [55] Art. 304 i 305 PrRestr. [56] Uzasadnienie rządowego projektu ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, druk sejmowy nr 2824, dostępny na: www.www.sejm.gov.pl